Marcia luyten volkskrant

Groot interview met Máxima-biograaf Marcia Luyten!

'Ik herken mezelf in dat joyeuze van haar.'

Journalist/presentator Marcia Luyten schreef een boek over de jeugdjaren van Máxima. Josine Droogendijk (van Modekoningin Máxima) vroeg haar eerder naar haar fascinatie voor en overeenkomsten met het Argentijnse meisje dat koningin werd. Een gesprek over ambitie en onzekerheid: 'Ik zou niet met haar kunnen ruilen.'

'Het is het spannendste boek dat ik ooit heb geschreven,&#x; zegt Marcia Luyten over de biografie die ze schreef over de Argentijnse jaren van Máxima. Het intrigeert me dat de journa­liste en presentatrice van o.a. Buitenhof zo gefascineerd is door haar. Wat hebben ze met elkaar gemeen?

In elk geval een zeke­re assertiviteit, concludeer ik tijdens de fotoshoot voor het interview. Ze laat zich niets dicteren door fotografie en visagie en ventileert duidelijk haar mening over de poses en looks. Zelf twijfelt ze of het begrip assertief wel op haar van toepassing is. &#x;Mijn eigen man vindt het juist verbijste­rend hoe weinig assertief ik ben. Als iets écht niet klopt, ben ik niet conflictmijdend, maar ik wil ook niet lastig zijn. Ik kies lie­ver voor een compromis.&#x;

Wat fascineert je zo aan Máxima?

&#x;Hoe ze in staat

Máxima, voorlopig beeld van een koningin

Het schrijven van een biografie over een nog levende persoon is geen eenvoudige zaak. Het schrijven van een biografie over een lid van een koninklijk huis is ook bepaald geen sinecure. Dat bekent ook de schrijfster van een van de twee recente biografieën over koningin Máxima. Zij haalt in het Woord vooraf van haar boek Henriëtte de Beaufort aan. Aan haar werd gevraagd om de biografie van koningin Juliana te schrijven ter gelegenheid van háár vijftigste verjaardag. Ze weigerde. Ze schreef, enigszins plechtstatig en in de woorden van die tijd: ‘Nooit kan een biograaf, zonder schromelijk indiscreet te zijn, een nog levend mensenkind oproepen, en zeker niet, wanneer het een regerende vorstin geldt.’ En hoewel ook Marcia Luyten aarzelde, nam ze uiteindelijk toch de opdracht aan. Of Rick Evers ook dergelijke scrupules heeft gehad, weten we niet. Hij raakt in ieder geval op geen enkel moment dit onderwerp aan. Hem leek de vijftigste verjaardag van Máxima een uitgelezen moment om een biografie over haar te schrijven.

Toch is de aarzeling van De Beaufort zeer begrijpelijk. Biografieën over nog levende personen zijn zelden evenwichtig. Of ze neigen naar hagiografieën. Verreweg de meeste sportbiografieën die verschijnen zijn daar voorbeelden van

Marcia Luyten schrijft een ‘biografisch portret’ van Máxima, ‘geen verhaal over een Disney-prinses’

Wie schrijft eigenlijk de biografie van koningin Máxima? Dat vroegen Marcia Luyten en Francien Schuursma, haar uitgever bij De Bezige Bij, zich vijf jaar geleden af. Nou, niemand, bleek na wat speurwerk. Dat is niet zo raar, als het onderwerp van de biografie nog springlevend is. Toch leek het Schuursma een goed idee als er op 17 mei , Máxima’s 50ste verjaardag, een biografie zou zijn. En Luyten moest dat boek gaan schrijven. Zij was de gedroomde biograaf: net als Máxima vrouw, econoom, kenner van Afrika en moeder van drie kinderen, én ze zijn even oud (ze schelen twaalf dagen).

Luyten was verbaasd. ‘Ik heb mij nooit eerder met het koningshuis beziggehouden’, vertelt ze. ‘En ik ben niet het type journalist dat in de struiken gaat liggen bij de koninklijke familie.’ Wel intrigeert Máxima haar al jaren: ‘Toen ze net in Nederland was, praatten mijn vriendinnen en ik weleens over haar. Ze leek ons een leuk iemand, die net als wij ambitieus en serieus was in haar werk en hield van uitgaan en dansen. Maar wij waren het erover eens dat wij nooit zo’n beknot leven zouden willen leiden.’

Ze besloot uit te zoeken of het mogelijk was om, als onafhankelijk journalist, een niet-geautorise

Operatie Máxima: de Teloorgang van een Biografe

Met een kritiekloze biografie van de hand van Marcia Luyten en een aansluitend stukje schuifdeurentoneel in interviewvorm met Matthijs van Nieuwkerk op de publieke tv werd breed uitgepakt voor de 50ste verjaardag van Máxima. Onwelgevallige passages in haar levensloop werden zorgvuldig weggeretoucheerd.

Tekst René Zwaap

 

In Moederland, het eerste deel van haar tweedelige biografie van Máxima Zorreguieta, begint Marcia Luyten met de mededeling dat ze het aanbod van haar uitgever om zich aan dit werk te zetten aanvankelijk had afgewezen. ’Ik had daar geen belangstelling voor’, aldus de ervaren reporter, verbonden aan onder meer De Volkskrant, RTL en Buitenhof. ‘Nooit had ik mij met een koningshuis beziggehouden. Geen plakboeken aangelegd of koekblikken verzameld. Nooit roddelbladen gekocht om over de Oranjes te lezen. En wat het zwaarst woog: ik zag mijzelf niet met een schrijfblokje in de struiken van een paleistuin liggen. Want als de Oranjes één ding duidelijk maken, is het dit: hun privacy is heilig. Zonder toegang tot primaire bronnen is zo’n boek niet te schrijven. Dus bedankte ik voor de eer’.

Na lezing van de biografie kan je alleen maar verzuchten dat Luyten er beter aan had gedaan het bij die eerste in

Marcia Luyten schreef een biografie van de jonge Máxima: ‘Het was voor haar vanzelfsprekend dat haar vader aan de goede kant stond’

‘Schrijf over iemand die flink dood is’. Dat is de eerste wet van de biografie, schrijft Marcia Luyten in het voorwoord van Máxima Zorreguieta - Moederland, het eerste deel van een tweedelig biografisch portret van koningin Máxima, die op 17 mei 50 jaar wordt. Een dode hoofdpersoon biedt een biograaf veel vrijheid: het onderwerp kijkt niet over je schouder mee, het verhaal van een leven is afgerond en de geïnterviewden voelen zich vrijer om zich uit te spreken.

Die wet moest journalist en schrijver Marcia Luyten (49) overtreden toen ze inging op het verzoek van De Bezige Bij om een biografie over Máxima te schrijven. Een prachtige hoofdpersoon, in de bloei van haar leven. Maar zij en haar Nederlandse familieleden zouden niet meewerken aan het boek. De biograaf kreeg geen toegang tot het koninklijk archief en geen inzage in egodocumenten. Het werd dus een ongeautoriseerd biografisch portret.

‘Het was werken met handicaps’,  zegt Marcia Luyten. ‘Ik mis Máxima’s levende stem in het verhaal. In het begin vond ik het frustrerend. Ik bleef maar zoeken naar brieven – die ik toch niet mocht gebruiken, want de archieven zijn officieel nog dicht. Op ee