Louis couperus bekende werken
Het verbeelde leven van Louis Couperus
Nog voor ik een bladzijde gelezen had, was ik al onder de indruk van de enorme omvang die Rémon van Gemeren zijn biografie Couperus. Een leven heeft meegegeven. Zoals vaak in biografieën begon ik alvast in het notenapparaat te bladeren, dat meteen sprankelende passages opleverde en veel goeds beloofde. Als lezer werd ik al op jonge leeftijd door Couperus de ‘grote literatuur’ in getrokken. In de zomer dat ik achttien werd gaf ik mij volledig aan zijn werk over. Overdag deed ik vakantiewerk, ’s avonds trok ik mij met Eline Vere terug in mijn kamer. Er openden zich nieuwe vensters waardoor de schrijver zich een weg naar mijn hart baande. Ik dweepte met personages als Frédérique van Erlevoort die mijn voorstellingsvermogen prikkelde‘met loshangende haren, zeer bleek onder een dunne laag poudre-de-riz’. Binnen een week vloeide Eline’s bewustzijn ‘als druppel na druppel, uit haar weg en zij sliep in den dood in’. Na Noodlot, Extaze en De boeken der kleine zielen volgden Van oude mensen, de dingen die voorbij gaan en De stille kracht. Het waren vooral de Haagse en Indische romans waarin ik mij als lezer kon verliezen.
Om Couperus’ werk in een biografisch kader te plaatsen stond mij in Louis Couperus. Een schrijversleven van Albert
In de biografie uit wordt Louis Couperus een ‘onverbiddelijke man van zaken’ genoemd. Hij leefde van de pen en onderhandelde met zijn uitgever Veen dan ook scherp over zijn gages. In de 31 jaar dat Couperus actief was, produceerde hij zo’n 50 titels. Behalve romans, schreef hij verhalen, reisverslagen, feuilletons en sprookjes. Daarnaast was hij een echte reiziger. Italië en Zuid-Frankrijk waren geliefde pleisterplekken en hij ging als journalist naar Azië en Afrika.
Eline Vere
Couperus begon met het schrijven van gedichten, maar hij ontdekte vrij snel dat het schrijven van proza zijn kracht was. Zijn debuutroman Eline Vere () was meteen een succes, mede doordat het werk als feuilleton in een Haagse krant verscheen. Eline Vere is een jonge vrouw van gegoede burgerlijke komaf die hartstochtelijk probeert om zich aan de gezapigheid van haar milieu te onttrekken, maar daar niet in slaagt. Aan het eind pleegt ze zelfmoord. Het is nog niet zo eenvoudig om aan te geven waarom zij dat nu precies doet. Zeker is dat zij absoluut overgevoelig is en een weinig stabiele persoonlijkheid heeft. Zo kan het gebeuren dat zij sterk onder de invloed komt van haar neef Vincent. Deze is half op de hoogte van de naturalistische ideeën die in de negentiende eeuw populair waren en spreekt er te
Couperus, Louis Marie Anne ()
Huygens ING - Amsterdam. Bronvermelding: H.W. van Tricht, 'Couperus, Louis Marie Anne ()', in Biografisch Woordenboek van Nederland. URL: []
Couperus, Louis Marie Anne, schrijver (Den Haag - De Steeg (gem. Rheden) ). Zoon van John Ricus Couperus, raadsheer in Hooggerechtshof en Hoog Militair Gerechtshof van Ned.-Indië, en jkvr. Catharina Geertruida Reijnst. Gehuwd op met Elisabeth Wilhelmina Johanna Baud. Er waren geen kinderen uit dit huwelijk.
Couperus volgde het middelbaar onderwijs aan het zg. gymnasium in Batavia en de HBS Bleijenburg te Den Haag. Hij kon, door zijn geboorte in een familie van hoge Oostindische ambtenaren, bij wie een romanschrijver niet in ere was, zijn roeping pas volgen, nadat hij, o.a. opgeleid door J. ten Brink, in de akte M.O.-Nederlands gehaald had. Na zijn huwelijk ging hij met zijn vrouw voortdurend op reis, naar Brussel, Italië, Parijs, Heidelberg, Dresden, Engeland. In ging hij naar Nederlandsch-Indië; vervolgens vestigde hij zich in in Nice, van waaruit hij herhaaldelijk naar Italië (Rome, Florence, Venetië, Sicilië) reisde. In bevond hij zich enige maanden in Spanje. De dreigende deelneming van Italië aan de Eerste Wereldoorlog deed het echtpaar in februari naar Ne
Na de Haagse roman Eline Vere publiceert hij behalve reisimpressies en verhalen talrijke historische en psychologische romans, die verfijnd, soms overdadig van taalgebruik zijn, maar zeer typerend voor de uiterst sensitieve, decadente schrijver Couperus, die een groot deel van zijn leven buiten Nederland doorbrengt. Toch is hij vermaard geworden door zijn uitspraak ‘Zo ik iets ben, ben ik een Hagenaar.’ Zijn werk is ook bij buitenlandse schrijvers, zoals Oscar Wilde zeer gezien. T.v.-series naar enkele van zijn romans zorgen voor een populariteit lang na zijn dood, evenals talrijke (biografische) studies, waarvan die van Frédèric Bastet de belangrijkste zijn.
Familie
Louis Marie Anne Couperus (genoemd naar drie overleden zusjes) is de jongste van elf kinderen. Met zijn vader, de bestuursambtenaar John Ricus Couperus, heeft hij een moeizame band, omdat hij niet in het voetspoor van zijn vader wil treden en te ‘vrouwelijk’ is. De verhouding met zijn moeder, jonkvrouwe Catharina Reynst, is veel sterker. Van leeft Couperus in Buitenzorg, Nederlands-Indië. Later woont hij met zijn ouders aan de Haagse Nassaukade, Couperus bezoekt de HBS die hij niet afmaakt. Vanaf studeert hij voor de acte MO Nederlands, die hij in behaalt. Zijn eerste verzenbundels Een lent vanvaerzen ()
Bij uitgeverij Prometheus Bert Bakker is deze week een nieuwe biografie van Louis Couperus verschenen, geschreven door Rémon van Gemeren. Waar de schrijver van onder meer Eline Vere, De stille kracht, en Van oude menschen, de dingen, die voorbij gaan tot voor kort toch nog een vrij mysterieuze figuur was in de Nederlandse literatuur, probeert Van Gemeren om dieper tot hem door te dringen. Daarnaast verdiept hij zich uitgebreid in talrijke aspecten van de tijd waarin Couperus leefde en wat er tijdens en na zijn leven over hem geschreven is. Zo werpt hij allerlei nieuwe lichten op een schrijver die beroemd is, maar toch eigenlijk nog tamelijk onbekend. Op Historiek een fragment uit het boek over Couperus tijd in Nice, waar de gevierde schrijver in ieder geval vrij onbekend was. Tot zijn eigen plezier.