Werner herzog penguin


Kaspar Hauser door de ogen van Werner Herzog

door Bob van der Sterre

Kaspar Hauser. Opeens was hij daar, staand op een plein met brief in de hand. Het mysterie uit de negentiende eeuw prikkelde sindsdien veel onderzoekers, schrijvers en filmmakers. En ook Werner Herzog in , die de film Jeden für sich und Gott gegen allen maakte.

Een van de oudste, onvervalste mysteries is het ter wereld komen van Kaspar Hauser. Niet als baby maar als zestienjarige jongen die in stilstaand met een brief in zijn handen wordt aangetroffen op een marktplein in Nürnberg. Een brief waarin staat dat hij vondeling is geweest en dat hij cavalerist wil worden. Hij herhaalt alsmaar één zin.

Geen wonder. Hauser bleek zijn hele leven gevangen te zijn geweest en had nooit andere mensen gezien, huizen, bomen, wolken, of wat dan ook. Alleen een mysterieuze bezoeker vlak voor zijn vertrek, die hem zijn naam leerde schrijven. Kaspar heeft de intellectuele ontwikkeling van een vierjarige en lopen gaat slecht. De raadsels stapelen zich op: waar komt hij vandaan, wat is zijn leven geweest, en waarom heeft hij die brief bij zich?

Kaspar belandt in de gevangenis: een veilige plek voor hem. De gevangenisbewaarder en zijn kinderen leren hem de Duitse taal. Hij wordt een bezienswaardigheid, ‘kind van Europa’

Dansen op een koord

Deel FacebookTwitter

Als er iets is wat de filmmaker Werner Herzog () in de afgelopen jaren er bij de jongere generatie filmmakers in heeft willen hameren, dan is het wel zijn overtuiging dat goede filmmakers ook goede lezers moeten zijn: ‘Read, read, read, read, read, read, read, read, read, read, read, read, read, read. If you don’t read, you will never be a filmmaker.’ Hierbij gaat het hem vooral over de daad van het lezen zelf, het opbouwen en onderhouden van een leesgewoonte, ‘the permanence of reading, the insistence of reading’, hoewel hij ook nadrukkelijker stelt dat het niet alleen lichte kost mag zijn, maar bij voorkeur ook het beste en mooiste van wat de mensheid te bieden heeft: de Georgica van Vergilius, de poëzie van Hölderlin, het boek Job, Houthakken van Thomas Bernhard, de Edda – het zijn titels en namen die Herzog tijdens optredens gewichtig laat vallen als de belangrijkste bronnen die hem geïnspireerd hebben om zelf verhalen te maken. We vinden ze ook terug op de leeslijst waarmee hij zijn optredens en workshops tegenwoordig complementeert. Opvallend: voor cinema ontbreekt zo’n lijstje; de films die voor hem belangrijk zijn geweest kan hij op één hand tellen.

 

Zoals hij in zijn recent gepubliceer

Toen Werner Herzog op zijn vijftiende van de Filmhochschule München een camera jatte, beschouwde hij die daad niet als diefstal maar als zijn natuurlijk recht. Hij had het apparaat nodig om te kunnen volvoeren wat al volkomen in hem zat: de beste filmmaker van Duitsland worden. Wellicht behoort de anekdote tot de mythevorming of ‘extatische waarheid’ die Herzog rond zijn persoon heeft opgetrokken. Hij vertelt graag steeds dezelfde verhalen over zichzelf. Hoe hij in een vliegtuig dat dreigde te crashen weigerde in de noodhouding te gaan zitten, want hij wilde de ervaring voor geen goud van de wereld missen. Hoe hij zijn steracteur Klaus Kinski dreigde overhoop te schieten, als die werkelijk zou opstappen bij de productie van Aguirre, der Zorn Gottes, en daarna de hand aan zichzelf zou slaan. Sterke verhalen voor bij het kampvuur. Bepaald niet iemand die op een biograaf zit te wachten.

Moritz Holfelder kreeg dan ook nul op het rekest toen hij Herzog vroeg met hem samen te werken aan diens biografie. Herzog deelde Holfelder  in de derde persoon enkelvoud  minzaam mee ‘dass Werner Herzog anlässlich seines Geburtstages sämtliche Aktivitäten, Ehrungen, Berichte oder dergleichen, auf die er Einfluss hat oder an denen er mitwirken soll, strikt vermeiden will.‘ Volgens Holferd

Tekst achterflap

‘De zoektocht naar waarheid is wat ons van de koeien in de wei onderscheidt.’ – Werner Herzog

In een wereld die wordt ondermijnd door nepnieuws, politieke manipula tie en kunstmatige intelligentie, stelt Werner Herzog de filosofische vraag: wat is waar? En hoe verhoudt de waarheid van poëzie en filmkunst zich tot empirische feiten? Van de verzonnen overwinning van farao Ramses tot de moderne mythe van ontvoering door buitenaardse wezens, en van extatische momenten op de filmset tot confrontaties met de werkelijkheid tijdens da genlange tochten: op geheel eigen wijze knoopt Werner Herzog fascinerende gedachten en herinneringen aan elkaar. Een boek voor iedereen die zich kan verwonderen.

Biografie

Werner Herzog, (München, ) werd beroemd met films als Fitzcarraldo, Vom Gehen im Eis en Grizzlyman. Zijn films gaan vaak over outcasts in een extreme relatie tot de natuur. En hij schrijft. In verschenen Het schemeren van de wereld, in de reeks Oorlogsdomein, en zijn memoires,Ieder voor zich en God tegen allen. Hij woont in Los Angeles.

Details

Werner Herzog is een rasverteller

Werner Herzog, &#;Ieder voor zich en God tegen allen&#;

Kort na het verschijnen van Werner Herzogs vorig boek (‘Het schermeren van de wereld’) publiceert de Duitse cineast alweer nieuw werk. Wie vertrouwd is met het werk van de regisseur, zal hoge verwachtingen koesteren over dit boek waarin Herzog () stilstaat bij de mensen en gebeurtenissen die zijn bestaan kleur verschaften.

De films van Werner Herzog handelen vaak over personages/mensen die consequent handelen en vervolgens ondergaan aan hun rechtlijnigheid. De goedhartige Bruno volgt in ‘Stroszek’ (’77) zijn droom: hij wil naar de V.S. om daar een betere toekomst voor zichzelf te creëren. Het eindigt dramatisch in een wegrestaurant. In ‘Fitzcarraldo’ (’82) wil een flamboyante ondernemer – neergezet door Klaus Kinski – midden de jungle een operahuis neerplanten. Een grotesk plan, waarbij de kijker vanaf het begin beseft dat dit verkeerd zal uitdraaien. Timothy Treadwell gelooft in Herzogs documentaire ‘Grizzly Man’ (’05) oprecht dat hij kan communiceren met grizzlyberen. Lamgeslagen door de ‘harteloze’ maatschappij trekt hij zich terug in de natuur, om er met zijn geliefkoosde beren samen te leven. Hij wordt uiteindelijk opgegeten door zijn vrienden.

Het tarten van de realiteit

Herzo

EAN :
Uitgever :Singel Uitgeverijen
Vertaler : Jan Sietsma
Publicatie datum :  
Uitvoering :Paperback / softback
Taal/Talen : Nederlands
Hoogte : mm
Breedte :